Original article | Journal of Innovative Research in Teacher Education 2021, Vol. 2(2) 115-131
Farklılıkların Buluştuğu Bir Mekân Olarak Kuzguncuk’u Öğrencilerle Duyumsamak: Bir Sözlü ve Yerel Tarih Çalışması Örneği
Yücel Kabapınar & Özge Demeter Şafak
pp. 115 - 131 | DOI: https://doi.org/10.29329/jirte.2021.372.2 | Manu. Number: MANU-2107-31-0001.R1
Published online: September 26, 2021 | Number of Views: 1537 | Number of Download: 1024
Abstract
2005 yılı sonrası gerçekleşen değişim, Sosyal Bilgiler öğretiminde yeni öğretim yöntemlerinin de gündeme gelmesini sağlamıştır. Sosyal Bilgiler öğretimindeki bu yeni yöntemlerden ikisi ise yerel ve sözlü tarih olmuştur. Bu çerçevede araştırmanın amacı, Kuzguncuk semti özelinde öğrencilerin gerçekleştirdiği yerel ve sözlü tarih çalışmalarını tanıtmak ve hazırlanan ödevlerin niteliğini ortaya koymaktır. Araştırma nitel bir araştırma olup desen olarak eylem araştırmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul’un Anadolu yakasındaki bir özel okulun 7. sınıfında öğrenim görmekte olan 39 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma başlamadan önce öğrencilere “yerel ve sözlü tarihin” yöntemini anlatan bir kitapçık/rehber hazırlanıp dağıtılmış, ilgili kitap ve belgeselleri sunulmuştur. Yine öğrenciler gezi öncesinde Kuzguncuk semti ile ilgili yaptıkları incelemeler temelinde yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlamışlardır. Öğrenciler alan gezisi sırasında gördüklerini önceden hazırlanan “alan gezisi gözlem formu”na not etmişler ve fotoğraflar da çekmişlerdir. Gezi sırasında semt sakinleriyle sözlü tarih mülakatları yapmışlar ve bunları kaydetmişlerdir. Gezi sonrasında ise, Kuzguncukla ilgili görüşme verilerini de içeren birer değerlendirme yazısı yazmışlar ve hayallerinde oluşan izlenimleri karikatürize de etmişlerdir. Öğrencilerin ortaya çıkardığı ürünler betimsel ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Sonuç olarak, Kuzguncuk sözlü ve yerel tarih çalışması, belirli sınırlılıklarla birlikte, öğrencilerin birden fazla kaynağı kullanarak ve küçük birer tarihçi rolüne girerek tarih yazabildiklerini göstermiştir.
Keywords: yerel tarih, sözlü tarih, sosyal bilgiler öğretimi
| How to Cite this Article? |
|---|
|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
| References |
|---|
|
Avcı-Akçalı, A. ve Aslan, E. (2007). Yerel tarih ve tarih öğretimindeki rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 80-88. Aktekin, S. (2010). The place and importance of local history in the secondary history education. Journal of Theory and Practice in Education, 6(1), 86-105. Aktın, K. ve Tekir, H. S. (2018). Social studies teacher candidates’ experiences about doing oral history. International Online Journal of Educational Sciences, 10(2), 295-310. Danacıoğlu, E. (2001). Geçmişin izleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt. Dere, İ. (2018). Sosyal bilgiler öğretim programlarında (2005 ve 2017) sözlü tarih. Milli Eğitim Dergisi, 47(219), 33-56. Dere, İ. ve Dinç, E. (2018). Yapılandırmacı bir öğrenme ve öğretme yöntemi olarak sözlü tarihin sosyal bilgiler derslerine entegrasyonu. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 115-127. Dere, İ. (2019). Viewpoints of social studies teachers about oral history method. Review of International Geographical Education Online (RIGEO), 9(1), 171-192. Dere, İ. ve Uysal, A. (2019). Bastığın toprakları tanımak: Lise Öğrencilerinin yerel tarih projesi. Turkish History Education Journal, 8(2), 450-475. Dere, İ. ve Kalender, M. (2019). “I have a history!” Life sciences teaching with oral history activities. Education and Science, 44(200), 153-173. Demircioğlu, İ. H. (2005). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Ankara: Anı. Iggers, G. G. (2003). Bilimsel nesnellikten postmodernizme yirminci yüzyılda tarih yazımı. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt. Işık, H. (2008). İlköğretimde tarih konularının yerel tarih ile ilişkilendirilmesinin öğrenci başarısına etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 290-310. Gölgesiz-Gedikler, H. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sözlü tarih çalışmasından edindikleri kazanımlara ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 245-265. Kabapınar, Y. ve Koç, M. (2013). Sözlü tarihe ilişkin bir uygulama olarak geçmişte ve günümüzde düğünler: Küçük tarihçiler/öğrenciler tarih yazıyor. Toplumsal Tarih, 236, 64-70. Kabapınar, Y. ve Karakurt, F. (2016). “Yerel tarih, sosyal bilgiler/tarih öğretim programlarında yer almalı mıdır? "Malatyalı olmak" ile "Malatya’yı bilmek" aynı şey midir?”. Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 5(2), 437-463. Kabapınar, Y. ve İncegül, S. (2016). “Değişim ve süreklilik bağlamında oyun ve oyuncağa bakmak: Bir sözlü tarih çalışması”. Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 5(1), 74-96. Kabapınar, Y. (2017). Kuramdan uygulamaya sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem. Kabapınar, Y. (2018). Gençler Üsküdar’ın tarihini yazıyor, belgeselini çekiyor: Bir yerel ve sözlü tarih projesinin süreç ve öyküsü. Y. Kabapınar (Ed.), Genç tarihçiler Üsküdar’ın yerel tarihini yazıyor belgeselini çekiyor içinde (ss. 17-37). İstanbul: Hat Baskı Sanatları. Kuzguncuk Mahallesi – İstanbul. (t. y.). https://www.youtube.com/watch?v=GO9KQCz3520 Erişim tarihi: 25.04.2021 Kyvig, D. E., & Marty, M. A. (2000). Nearby history: Exploring the past around you. Rowman & Littlefield. Mert, B. ve Beldağ, A. (2019). Sosyal bilgiler öğretiminde sözlü ve yerel tarih uygulamalarının öğrencilerde farkındalık oluşmasına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 267-292. Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Şehrimiz … dersi öğretim programı (Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. Öztaşçı, C. A., Kabapınar, Y. ve Tuncel, G. (2020). Yerel tarih öğretim yöntemini sosyal bilgiler dersinde kullanmak: Yanıbaşında olan geçmişi görmek ve duyumsamak. Turkish History Education Journal, 9(1), 66-88. Sarı, İ. (2006). Akademik tarih ve tarih öğretiminde sözlü tarihin yeri ve önemi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 109-128. Sarı, İ. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde sözlü tarih etkinliklerinin öğrenci başarı, beceri ve tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara. Somel, A. (2000). Yerel tarih araştırmaları için kılavuz. İstanbul: Tarih Vakfı. Thompson P. (1999). Geçmişin sesi sözlü tarih. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt. Yeşilbursa, C. C. (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretiminde yerel tarih. A. Şimşek ve S. Kaymakcı (Ed.), Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss. 143-170). Ankara: PegemA. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. |
