|  ISSN: 2757-6116

Original article | Journal of Innovative Research in Teacher Education 2021, Vol. 2(2) 164-177

Sınıf Öğretmenlerinin Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullandıkları Strateji, Yöntem ve Teknikler: Nitel Bir Araştırma

Görkem Avcı

pp. 164 - 177   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jirte.2021.372.5   |  Manu. Number: MANU-2103-12-0007.R1

Published online: September 26, 2021  |   Number of Views: 299  |  Number of Download: 689


Abstract

Bu araştırmanın amacı, Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerinde strateji, yöntem ve tekniklerin kullanılma durumuna ve kullanma tercihlerine ilişkin görüşlerin belirlenmesidir. Temel nitel araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021 öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığında görev yapan 24 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplamak amacı ile araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler araştırmacı tarafından içerik analizine tabi tutulmuştur. Öğretmen görüşlerinden elde edilen veriler sonucunda, sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerinde çoğunlukla sunuş yoluyla öğretim stratejisini kullanmanın yanı sıra buluş yoluyla öğretim stratejisini de kullanmakta oldukları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin bu stratejileri kullanma gerekçelerinin başında ise sınıf yönetimi, zaman problemi ve konuları yetiştirme kaygısı gelmektedir. Ayrıca yöntem olarak en çok düz anlatım, örnek olay, tartışma ve soru-cevap yöntemini kullanan öğretmenler, teknik olarak ise drama ve beyin fırtınası tekniğini kullanmaktadırlar. Öğretmenler, bu yöntem ve teknikleri kullanma gerekçelerini ise öğrencilerin derse aktif olarak katılması, sınıf ortamının bu yöntem-tekniklere uygunluğu, hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerine uygun olması olarak belirtmişlerdir. Sonuç olarak; sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi, derse uygunluk, konu-içeriğe görelik, öğrencilerin ve öğrenme ortamlarının durumunu göz önünde bulundurarak derslerde belli öğretim strateji, yöntem ve teknikleri kullandıkları tespit edilmiştir. 

Keywords: Sınıf öğretmeni, Strateji, yöntem ve teknik, Hayat bilgisi, Sosyal bilgiler.


How to Cite this Article?

APA 6th edition
Avci, G. (2021). Sınıf Öğretmenlerinin Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullandıkları Strateji, Yöntem ve Teknikler: Nitel Bir Araştırma . Journal of Innovative Research in Teacher Education, 2(2), 164-177. doi: 10.29329/jirte.2021.372.5

Harvard
Avci, G. (2021). Sınıf Öğretmenlerinin Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullandıkları Strateji, Yöntem ve Teknikler: Nitel Bir Araştırma . Journal of Innovative Research in Teacher Education, 2(2), pp. 164-177.

Chicago 16th edition
Avci, Gorkem (2021). "Sınıf Öğretmenlerinin Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullandıkları Strateji, Yöntem ve Teknikler: Nitel Bir Araştırma ". Journal of Innovative Research in Teacher Education 2 (2):164-177. doi:10.29329/jirte.2021.372.5.

References

    Akçay, O., N., Akçay, A.  ve Kurt, M. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerine yönelik görüş ve yeterliklerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5 (1), 333-342.

    Akgül, N. İ. (2006). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretiminde kullandıkları yöntemler ve karşılaşılan sorunlar (Niğde ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Malatya İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

    Akşit, İ. (2011). İlköğretimde görev yapan sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretiminde karşılaştıkları sorunlar (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

    Ay, T. S. (2005). İlköğretim hayat bilgisi öğretiminde yaratıcı drama ve geleneksel öğretim yöntemlerinin öğrenci başarısı ve hatırda tutma düzeyi üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

    Aydemir, H. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim yöntem, teknik ve stratejileri kullanma yeterlikleri. Hikmet Yurdu Dergisi, 5 (9), 81-100.

    Aykaç, N. (2011). Hayat bilgisi öğretim programında kullanılan yöntem ve tekniklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Sinop İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1), 113-126.

    Baysal, Z . (2005). Hayat bilgisi/sosyal bilgiler öğretiminde probleme dayalı öğrenme için problem durumları oluşturma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (4) , 471-485.

    Çalık, T. (2019). Eğitim bilimi ile ilgili bazı temel kavramlar. Çalık, T. ve Arslan, M., M., (Editör). Eğitime Giriş içinde. (ss. 2-11). Ankara: Pegem Akademi.

    Çelikkaya, T. ve Kuş, Z. (2009). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin kullandıkları yöntem ve teknikler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2), 741-758.

    Demir, O. ve Ersöz, Y. (2014). Sınıf öğretmenlerinin türkçe dersinde kullandıkları yöntem ve tekniklerin aktif eğitim anlayışı bakımından değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 1-11.

    Demir, S. ve Özden, S. (2013). Sınıf öğretmenlerinin öğretimsel stratejilere, yöntemlere ve tekniklere ilişkin görüşleri: Hayat Bilgisi dersine yönelik tanılayıcı bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 59-75.

    Doğan, C. (2004). Sınıf öğretmenlerinin derslere ilişkin görüşleri ve tercih ettikleri öğretim yöntemleri (İstanbul örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2 (2), 1-17.

    Duran, A. (2014). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde kullandıkları alternatif ölçme değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

    Ergani, K. (2010). İlköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim yöntem ve teknikleri ile materyal kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

    Gömleksiz, M., N. (2018). Öğretim ilkeleri ve yöntem seçimi. Gömleksiz, M.,N. (Editör). Öğretim İlke ve Yöntemleri içinde (ss. 71-101). Ankara: Asos Yayınları

    Gündüz, M. (2015). İlkokul derslerinde kullanılan öğretim stratejileri. Saygılı, G. (Editör). İlkokulda kullanılan strateji yöntem ve teknikler içinde. (1-12). Pegem Akademi, Ankara.  

    Güven, S., ve Kılıç, Z. (2017). Hayat Bilgisi dersinde kullanılan öğretim yöntemlerinin etkililiği konusunda yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15 (2), 200-223.

    Has, S. (2019). Sınıf öğretmenlerinin sosyal Bilgiler dersinde kullandıkları yöntem ve teknikler ile dersin öğretiminde karşılaştıkları sorunlar: Muş ili örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

    Karagülle, D. (2002). İlköğretimde hayat bilgisi öğretiminde öğretmenlerin kullandıkları metotlar ve öğretmenlerin kullanılan metotlarla ilgili görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

    Karasu-Avcı, E., ve Ketenoğlu-Kayabaşı, Z. E. (2019). Sınıf öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları yöntem ve tekniklere ilişkin görüşleri: Bir olgubilim araştırması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34 (4), 926-942. doi: 10.16986/HUJE.2018044069

    Keskin, Y., ve Coşkun-Keskin, S . (2014). İlkokul (ilköğretim) sosyal bilgiler programlarında milli bilinç ve barış değerinin tarihsel serüveni. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17 (3), 51-86.

    Koç-Akran, S. (2018). Öğretim modelleri ve stratejileri. Gömleksiz, M.,N. (Editör). Öğretim İlke ve Yöntemleri içinde (ss. 43-71). Ankara: Asos Yayınları

    Koşar, D.  (2019). Eğitimin amaçları ve işlevleri. Çalık, T. ve Arslan, M., M., (Editör). Eğitime Giriş içinde. (ss. 12-41). Ankara: Pegem Akademi.

    Milli Eğitim Bakanlığı (2018). İlkokul Hayat Bilgisi Dersi (1, 2, 3. sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: T.C Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.

    Nas, R. (2006). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi program, yöntem ve etkinlikler. Bursa: Ezgi Kitapevi Yayınları.

    Şahin, D., ve Güven S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerindeki yöntem ve teknik kullanımına ilişkin görüşleri. Online Fen Eğitimi Dergisi, 1 (1): 42-59.

    Tahir, S. Z. B. (2012). Redefining terms of teaching and learning strategy, method, approach, technique, and model. Public lecture on Microteaching at English Education Department of University of Iqra Buru, November 01/2012.

    Taşkaya, S. M. ve Bal, T. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretim yöntemlerine ilişkin görüşleri, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (27),173–185.

    Türköz, A. (2018). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde yararlandıkları öğretim materyalleri, strateji, yöntem ve tekniklerine ilişkin kullanma durumları ve görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

    Uysal, A. (2010). Sınıf öğretmenlerinin 2009 hayat bilgisi öğretim programında belirtilen strateji, yöntem ve teknikleri uygulamadaki yeterlik düzeylerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

    Ütkür, N. (2016). Öğretmenlerin kullandıkları yöntem ve teknik farklılıkları: Hayat bilgisi dersi örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (USBES Özel Sayı II), 1631-1651.

    Ütkür, N. (2018). Hayat bilgisi derslerinde kullanılan yöntem ve etkinliklerin tespiti: lisansüstü tezlerin incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 101-122.